โรเบิร์ต ฮาวิกเฮิร์ต ทฤษฏีงานพัฒนาการตามวัย

ศาสตราจารย์ โรเบิร์ต ฮาวิกเฮิร์ต (Robert havighurst 1953-1972) ได้ให้ชื่อว่า งานที่มนุษย์ทุกคนจะต้องทำตามวัยว่า “ งานพัฒนาการ ” หมายถึง งานที่ทุกคนจะต้องทำในแต่ละวัยของชีวิต สัมฤทธิ์ผลของงานพัฒนาการของงานแต่ละวัย มีความสำคัญมากเพราะเป็นของการเรียนรู้งานพัฒนาขั้นต่อไป

            ในการสร้างทฤษฎีงานพัฒนาการ  ฮาวิกเฮิร์ส  ถือว่าการพัฒนาการของมนุษย์ไม่ได้ขึ้นกับปัจจัยทางสรีระหรือชีวะแต่เพียงอย่างเดียว  สังคมและวัฒนธรรม และปัจจัยทางจิตวิทยาของแต่ละบุคคลมีอิทธิพลในการพัฒนาการของบุคคลด้วย  ดังนั้น ฮาวิกเฮิร์ส ได้สรุปว่าตัวแปรที่สำคัญในการพัฒนามี 3 อย่าง

1. วุฒิภาวะทางร่างกาย
2. ความมุ่งหวังของสังคมและกลุ่มที่แต่ละบุคคลเป็นสมาชิกอยู่
3. ค่านิยม แรงจูงใจ ความมุ่งหวังส่วนตัวและความทะเยอทะยานของแต่ละบุคคล

     3.1 ความพร้อมเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ (Natural Readiness Approach)

     3.2 ความพร้อมเกิดจากการกระตุ้น (Guided Experience Approach)

การแบ่งพัฒนาการของมนุษย์

พัฒนาการของมนุษย์ แบ่งออกเป็น 4 ด้านใหญ่ๆ คือ

1. พัฒนาการทางกาย เป็นการแบ่งพัฒนาการของมนุษย์ตามขั้นตอนในแต่ละวัน
2. พัฒนาการทางด้านความคิดหรือสติปัญญา (Cognitive Development)ของเพียเจท์
3. พัฒนาการทางด้านจิตใจ ซึ่งแบ่งย่อยเป็น

     3.1 พัฒนาการทางด้านจิตใจ-เพศ (Psychosexual Development) ของฟรอยด์ (Freud)

     3.2 พัฒนาการทางด้านจิตใจ-สังคม (Psychosocial Development) ของอีริคสัน (Erikson)

4. พัฒนาการด้านจริยธรรม (Moral Development)ของโคลเบริ์ก (Kohlberg)

พัฒนาการตามวัย

               ตามแนวความคิดของฮาวิคเฮอร์ท (Hovighurst) ได้แบ่งพัฒนาการของมนุษย์ออกเป็นวัยต่างๆได้ดังนี้

1.วัยเด็กเล็ก-วัยเด็กตอนต้น (แรกเกิด-6 ปี)

– เรียนรู้ที่จะเดิน

-เรียนรู้ที่จะรับประทาน

-เรียนรู้ที่จะสร้างความผูกพันตนเองกับพ่อแม่  เป็นต้น

2.วัยเด็กตอนกลาง ( 6-12 ปี )

• เรียนรู้ที่จะปรับตัวให้เข้ากันได้กับเพื่อนรุ่นเดียวกัน

• สามารถช่วยตนเองได้

• พัฒนาทักษะพื้นฐานในการอ่าน เขียน และคำนวณ เป็นต้น

3.วัยรุ่น (12-18 ปี)

• รู้จักควบคุมอารมณ์ของตนเองได้

• สามารถสร้างสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่นในสังคมได้

• มีความรับผิดชอบต่อตนเองและสังคมได้

4. วัยผู้ใหญ่ตอนต้น ( 18-35 ปี)

• มีการเลือกคู่ครอง

• รู้จักจัดการภารกิจในครอบครัว

5.วัยกลางคน (35-60 ปี)

–  รู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์

• เรียนรู้ที่จะยอมรับและปรับตัวให้เข้ากับสภาพการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย

6.วัยชรา (อายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป)

• สามารถรับตัวได้กับสภาพร่างกายที่เสื่อมถอยลง

• ปรับตัวได้กับการที่ต้องเกษียณอายุตลอดจนเงินเดือนลดลง

หลักพัฒนาการแนวคิด

• สามารถที่จะแสดงบทบาททางสังคมได้เหมาะสมกับเพศของตน

• เลือกและเตรียมตัวที่จะเลือกอาชีพในอนาคต

• พัฒนาทักษะทางเชาว์ปัญญาและความคิดรวบยอดต่างๆที่จำเป็นสำหรับสมาชิกของชุมชนที่มีสมรรถภาพ

• มีความต้องการที่จะแสดงพฤติกรรมที่มีความรับผิดชอบต่อสังคม

การนำไปประยุกต์ใช้

                สามารถสังเกตพัฒนาการต่างๆของเพื่อนๆและคนรอบข้าง เพื่อให้รู้จักนิสัยใจคอมากขึ้น และใช้เทคโนโลยี สารสนเทศที่เกี่ยวทางการศึกษาและการสืบค้นหรืออื่นๆได้